Bitxiak

Francisco Lorda Yoldi jaunaren erretratua Urtarrila 2025

Francisco Lordak eta Javier Cigak bizitza paraleloa izan zuten Iruña hirian, eta 1877an jaio ziren ondoko etxeetan. Nafarroan Euskal Abertzaletasuna sortu zenean funtsezkoak izan ziren biak, Lorda talde nazionalistaren buru izan baitzen Iruñeko Udalean 1920ko hamarkadan, eta Ciga erretratugile gisa nabarmendu zen. Bere lanaren bitartez, Lordak udal politikaren ikuspegi berri bat inauguratu zuen, euskal esentzietan eta foruen berrintegrazioan oinarritua, tokiko kausa sozial eta kulturalak babestuz.

Lorda Cigaren erretratuak, 1923an egina, bien arteko adiskidetasun sakona islatzen du, eta margolariaren estilo posterromantikoa erakusten du, hondo neutro eta ñabartuek ezaugarritzen dutena, erretratatuaren aurpegiaren eta eskuen espresioa nabarmentzen dutenak. Ciga hemeretzigarren mendeko erretratuen zurruntasunetik urruntzen da, kolore naturalistagoa eta Lordaren fatxada fisikoa eta barne-psikologia atzematen dituen teknika zehatza erabiliz.

Erretratuak detaile sinbolikoak azpimarratzen ditu, hala nola zinegotziaren intsignia, Lordaren karguaren garrantzia azpimarratzen duena. Argi- eta itzal-jokoek sortutako atmosfera bero eta dotoreak, tratamendu anatomikoaren errealismo zehatzarekin batera, interpretazio naturalistako ariketa eta margolariaren eta bere modeloaren arteko harremanaren testigantza bisual bihurtzen du obra.

Trinidad Lorda Casiariainek emana.

Erregistro Zenbakia: 13/0249

Neurriak: 129 cm x zabalera: 107 cm

Donado por Trinidad Lorda Casiariain.

Nº de registro: 13/0249

Medidas: 129 cm x ancho: 107 cm

Euskal Abertzaletasunaren Museoa - Francisco Lorda Yoldi jaunaren erretratua
Euskal Abertzaletasunaren Museoa - Francisco Lorda Yoldi jaunaren erretratua
Euskal Abertzaletasunaren Museoa - Francisco Lorda Yoldi jaunaren erretratua
Euskal Abertzaletasunaren Museoa - Francisco Lorda Yoldi jaunaren erretratua
Euskal Abertzaletasunaren Museoa - Francisco Lorda Yoldi jaunaren erretratua
Euskal Abertzaletasunaren Museoa - Francisco Lorda Yoldi jaunaren erretratua
Euskal Abertzaletasunaren Museoa - Francisco Lorda Yoldi jaunaren erretratua

“Iruñako hirian lan nekaezina egin zuen, ez bakarrik Iruñako sustrai abertzaileak landuz; baizik eta, gizarte mailan, klase desgaituen alde, osasunaren eta etxebizitzaren alde eta, baita, kultur sustapenaren alde eginez.”

Unai Hualde

Euskal Abertzaletasunaren Museoa - Francisco Lorda Yoldi jaunaren erretratua

Erakusketaren bideoa